TERME DEVLET HASTANESİ GEBE OKULU
Okulumuzda Pazartesi ve Cuma günleri eğitim verilmekte olup, hafta içi her gün okulumuza kayıt yaptırabilirsiniz. Eğitim sonunda katılımcılara sertifika verilmektedir.
İletişim: Terme Devlet Hastanesi A blok 2.kat
Eğitimden Sorumlu Ebe: Hacer Özmen ASLAN
Eğitimden Sorumlu Hemşire: Ayşe TAŞCI
Okulumuzun Amacı:
- Tüm gebelerin doğum öncesi, doğum ve doğum sonrası dönemle ilgili konularda bilgi sahibi olmalarını sağlamak
- Anne adaylarını doğuma hazırlamak
- Anne adaylarının doğum korkularını gidermek
- Anne adaylarının bilinçli doğum yapmalarını sağlamak
- Normal doğum eylemi, ağrı yönetimi ve yeni rollerini benimsemeleri konularında bilgi ve beceri kazandırmak
- Doğum sonrası dönemde de; lohusalık süreci, yenidoğan süreci, bebek bakımı, anne sütü ve emzirme konularında bilgi ve beceri kazandırmak
Kimler katılabilir?
- Her anne ve baba adayı katılabilir. Anne adayımızın gebelik ve doğum sonrası destek olacak diğer yakınlarınızda katılabilir.
Gebe okuluna başvurmak isteyen gebelerimiz; Kadın Hastalıkları ve Doğum polikliniği, NST Odası ve Gebe Okulu'na müracaat edebilirler.
İletişim: Terme Devlet Hastanesi A Blok 1. Kat 0362 875 00 40 (2123-2124)
GEBE OKULU EĞİTİM İÇERİĞİ
- Gebelik Oluşumu. Gebelikte Meydana Gelen Değiişiklikler
- Hafta Hafta Gebelik
- Gebelikte Yapılması Önerilen Laboratuvar Testleri
- Gebelik Egzersizleri
- Normal Doğum
- Lohusalıkta Bakım ve Beslenme
- Yenidoğan Bakımı ve Emzirme
- Doğum Sonrası Gebelikten Korunma
DOĞAL DOĞUM
Doğum eylemi üreme sürecinin bir sonucudur.
Bizim amacımızda bu olayın sizler için yaşamınızın en güzel deneyimi olmasını sağlamak.
OKULUMUZDA NELER ÖĞRENECEKSİNİZ?
- uGebelik ve doğuma ilişkin bilgi.
- uGebelik egzersizleri.
- uDoğum eylemi egzersizleri ve ilaçsız ağrı ile baş etme yöntemleri.
- ugebelik ve lohusalıkta beslenme.
- uyenidoğan bakımı.
- udoğumdan sonra kişisel bakım ve korunma yöntemleri
GEBELİKTE ANNEDE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER
RAHİM
- Gebelik boyunca rahim kaslarının, damarlaşmanın ve salgının artması ile birlikte büyür. Normalde 60-70 g olan rahim gebeliğin sonunda 1000 g ağırlığına ulaşır.
- Rahim hafif kasılma ve gevşemeler sayesinde büyür. Fakat bu büyüme 4. aydan itibaren gözlemlenebilir. Rahim gebelik süresinde daha yumuşaktır.
- Rahmin ağzı koyu bir salgı (nişan) ile tıkalıdır.
YUMURTALIKLAR
- Gebelik süresince yumurtlama olmaz. Ancak en son yumurtlamadan kalan kese östrojen ve progesteron hormonu salgılamaya devem eder.
- Bu hormonların salınımı gebeliğin devam edebilmesi için gerekli olup gebeliğin ilk 3 ayı boyunca devam eder.
- Üçüncü aydan sonra hormon salgılama görevini plasenta üstlenir.
VAGİNA(HAZNE)
- Gebelik süresince hazneden zaman zaman akıntı gelebilir. Bu normaldir. Gebeliğin sonlarına doğru bu akıntı iyice artar.
- Vajinal akıntı koyu kıvamlı ve beyaz/sarı renktedir. Kendine özgü bir kokusu vardır.
- Ancak kötü kokulu ve koyu sarı kahverengi akıntı olursa bu enfeksiyon belirtisi olacağı için mutlaka hekime başvurulmalıdır.
DIŞ ÜREME ORGANLARI (VULVA-PERİNE)
- Gebelikte kadın dış üreme organlarında damarlaşmanın artması ve gelişen rahim baskısı ile varislere eğilim artar.
- Derideki renk koyuluğu artması ile dış üreme organları daha koyu renk alır, doğumdan bir süre sonra yine eski normal rengine döner.
KALP DAMAR SİSTEMİ
- Bebeğin ve annenin artan ihtiyaçlarını karşılamak için vücuttaki kan miktarı ve bu kanı vücuda gönderecek kalbin çalışması artar.
- Kalp normalde dakikada 60-100 arasında atarken, gebelik süresince bu sayı 10-15 atım artar. Kanamayı önlemek için pıhtılaşama mekanizmaları da hızlanır.
- Gebeliğinin son aylarında sırt üstü yatıldığında büyüyen rahim, arkadaki büyük toplardamarlara baskı yapar. Bu durum tansiyonun düşmesine, bebeğe giden kan miktarının azalmasına neden olabilir.
SOLUNUM SİSTEMİ
- Bu nedenle son aylarda yan yatış pozisyonunda uyuma ve dinlenme önerilir. Eğer sol yana yatılırsa, bebeğe daha çok oksijen gitmesi sağlanır.
- Gebelikte hücre aralarında biriken sıvının toplanmasıyla oluşan ödem gebeliğin sonlarına doğru bacaklarda gözle görülür hal alır. Sol yan yatar pozisyonda durmak kan akımını hızlandırarak fazla sıvının vücut dışına atılmasını kolaylaştırır. Doğum sonrası, biriken bu sıvılar böbrekler vasıtasıyla atılır.
SİNDİRİM SİSTEMİ
- Bu duruma gebelik reflüsü denir.
- Bu durumu doktor tarafından değerlendirilmelidir.
- Progesteron hormonunun artışı ve bebeğin bağırsaklara baskısı nedeniyle bağırsakların çalışması yavaşlar, bunun sonucunda kabızlık ve gaz sorunları yaşanabilir.
İSKELET SİSTEMİ
- Hormonların etkisi ile eklem ve kaslar gevşer.
- Bu duruma rahim ve bebeğin ağırlığı nedeni ile vücut ağırlık merkezinin değişmesi de eklenince bel ve sırt ağrıları yaşanabilir.
DERİ DEĞİŞİKLİKLERİ
- Cilt renginde koyulaşmalar görülebilir.
- Meme ucu ve çevresi, dış üreme organlarının rengi koyulaşır.
- Karnın ortasında koyu bir çizgi olabilir.
- Yüzde gebelik maskesi denilen lekelenmeler olabilir.
- Derideki ter ve yağ bezelerinin çalışması artar.
- Saçlar kuruyabilir veya parlaklaşıp canlı bir görüm alabilir.
- Vücuttaki kıllar daha belirgin hale gelebilir.
GÖĞÜSLER
- Gebelik süresince memeler büyür, hassaslaşır.
- Ayrıca meme ucundaki koyu kısım iyice koyulaşır.
- Süt bezleri ve kanalları gelişir. Gebeliğin 12. haftasından sonra memeden süt gelebilir.
PSİKOLOJİK DEĞİŞİKLİKLER
- Gebelik kadında biyolojik, hormonal, bedensel, sosyal ve psikolojik yapısında önemli değişiklikler meydana getirir. Gebeliğe alışabilme annelik rolünü benimseyebilme, kadının kendisini garipsemeden, utanmadan, kayıp duygusu yaşamadan alışabilmesi kadından kadına değişiklik gösterir.
GEBELİKTE YAPILMASI ÖNERİLEN LABORATUVAR TESTLERİ
Birinci izlemde;
İdrar tahlili, kan tetkiki, Hepatit B testi, Rh uygunsuzluğu açısından gebenin ve eşinin kan grubu testi, TSH testi, gebe gestasyonel diyabet açısından risk grubunda ve açlık plazma glukozu 100-126 arasında ise glukoz tarama testi
İkinci İzlemde;
İdrar tahlili, kan tetkiki, obstetrik ultrasonografi, gebeliğin 24-28. haftaları arasında glukoz tarama testi
Üçüncü İzlemde;
İdrar tahlili, kan tetkiki
Dördüncü İzlemde;
İdrar tahlili, kan tetkiki
İkili test (11-14 hafta)
- Ultrasonografi ile ense saydamlığı ve Kombine test yapılır. İkili test Down sendromu ve diğer kromozomal anomaliye sahip bebekleri gebeliğin erken dönemlerinde saptamaya yönelik bir tarama testidir. Sonuçlar değerlendirildikten sonra yüksek riskli bulunmuşsa amniyosentez/kordosentez testleri önerilebilir. Ancak amniyosentez/kordosentez ile alınan örnekerin genetik incelemesi ile kesin teşhis konulabilir.
Üçlü test (16-20 hafta)
- Kombine test yapılmamışsa uygulanması önerilir.
- Bebeğin Down sendromu ve diğer kromozomal anomaliye sahip bebekleri saptamaya yönelik bir tarama testidir.
Ayrıntılı Ultrasonografi
- Gebeliğin 18-22. haftaları arasında yapılması önerilir. Fetal anomali taramasına yönelik yapılan bir uygulamadır.
GEBELİKTE EGZERSİZİN FAYDALARI
- Dolaşım ve sindirim işlevlerini düzenler
- Annenin kilo kontrolünü sağlar
- Dayanıklılık ve kuvvetin artırılmasına yardımcı olur
- Doğum için gereken kas aktivitesini destekler
- Egzersiz, sosyal etkileşimin sağlanması, sosyal ve psikolojik açıdan iyilik hissinin artırılmasına katkıda bulunur
- Doğum sırasındaki olası sorunların azaltılmasını sağlar
- Doğumu kısaltmaya yönelik potansiyelin geliştirilmesine yardımcı olur
- Gebelik diyabeti olasılığının önlenmesinde önemlidir
- Doğum sonrası iyileşmeyi hızlandırır.
Doğum Sonrası Annede Meydana Gelen Fizyolojik Değişiklikler
Loşi
- Doğumdan sonra rahimden hazne yolu ile kan ve serumun dışarı atılmasıdır. Ortalama 10-15 gün devam eder.
- kırmızı loşi: kan ve doku artıklarında oluşur.3 gün sürer.
- seröz loşi: Doğum sonrası 3-4. gün içinde kan miktarı ve doku artıklarının azalması ile akıntı renginin giderek açılması sonucu oluşur.
- beyaz loşi:doğum sonrası 2. ve 3. haftada ortaya çıkan kalın sarımsı beyaz akıntıdır.
- Loşinin kokulu olması rahimde iltihaplanmanın meydana geldiğinin İşareti olabilir bu durumda doktora başvurulmalıdır.
- Rahimin doğumdan önceki halini alması
- rahimin eski haline dönmesi kasılmalarla gerçekleşir.
- lohusalığın ilk 48 saati içerisinde rahimin kasılmasından dolayı karın ağrıları görülebilir.
- özellikle bebeği emzirirken yaşadığınız ağrı rahimin eski şekli ve büyüklüğünü aldığından zararlı değildir.
- FAKAT BU AĞRILARA VAGİNAL KANAMA VE ŞİDDETİ AZALMAYAN AĞRI EŞLİK EDİYOR İSE MUTLAKA DOKTORA GİDİLMELİDİR.
Genital Sistem Değişiklikleri
- Vajinal doğum sırasında genişlemiş olan vajen doğum sonrası 3. haftada doğum öncesi pozisyonuna döner.
- Ovulasyon, emzirmeyen kadınlarda ortalama 70-75. günlerde geri döner; ama bu çok daha erken olarak 27. günden itibaren gözlenebilir.
- Emziren kadınlarda ise yumurtlama dönüşü 6. ayı bulur.
- Doğum sonrası yumurtlama baskılanması, Prolaktin hormonunun yüksekliğine bağlıdır. Prolaktin doğum sonrasında emzirmeyen kadınlarda 3 hafta, emziren kadınlarda ise 6 hafta yüksek değerlerde kalır.
- Adetler, emzirmeyen kadınlarda 7-12. haftada(yani 3 ay sonra), emziren kadınların %70’inde 36. haftada(9 ay sonra) geri döner.
Üriner Sistem
- Doğum sonrası erken dönemde idrar kesesinde aşırı dolma, yetersiz boşalma veya idrar kaçırma sık karşılaşılan problemlerdir.
- Bu yakınmalar yumuşak doku zedelenmesine bağlıdır.
- İdrar yollarındaki bu sıvı dolaşımının azalması lohusaların %50’sinde doğum sonrası 12. haftaya kadar devam eder
Kan Değerleri
- lohusalığın 2. haftasında normal değerler elde edilir.
Bağırsak Hareketleri
- Doğum sonrası dönemde kabızlık ve hemoroid en çok rastlanan şikayetlerdir.
- Altıncı haftadan sonra hala kabızlık şikayeti var ise doktora danışılmalıdır.
Doğum Sonrası Dönemde Lohusaların Acilen Sağlık Kuruluşuna Başvurmasını Gerektiren Tehlike İşaretleri
- Vajinal kanama: Doğum sonrasında 20-30 dakika içerisinde 2-3’ den fazla ped kirletecek kanaması olması. Kanamanın azalmayarak artması .
- Konvülsiyon (havale)
- Solunum güçlüğü ve hızlı solunum
- Ciddi karın ağrısı
- Ateş
- Kötü kokulu akıntı
- İdrar yaparken ağrı veya idrar kaçırma
Yenidoğanın Değerlendirilmesi ve İlk Bakımı
- uVücut Isısının Sağlanması
- uVücut ısısının normalden düşük olması yenidoğan döneminde önemli bir durumdur.
- uBebeğin doğar doğmaz anne ile tensel temasının sağlanması yeni doğanda hipotermiyi önlemede ısı kontrolünde sağlanmasında çok önemli yer tutar.
- uYenidoğanın Göbek Bakımı ve Kontrolü
- uGöbek kordonu kanama ve enfeksiyon yönünden izlenmelidir.
- uYenidoğanın Göz Bakımı
- uDoğumu takiben göz bakımı doğum salonunda sağlık çalışanları tarafından yapılır. Annenin bebeğin gözleri için ayrıca bir bakım yapmasına gerek yoktur.
- uAğırlık Ölçümü
- uBoy Ölçümü
Yenidoğanın İlk Banyosu ve Temizliği
- uYenidoğanın vücudunda deriye yapışık verniks kazeoza mevcuttur.
- uBebeğin derisini dışarıdan gelecek zedelenmelere karşı koruyan bir madde olması nedeniyle bebek doğumdan hemen sonra yıkanmamalıdır.
- u Ayrıca bebeğin ısı kaybını önlemek amacıyla doğumdan en az 4-6 saat sonra ılık suyla, temiz bir gazlı bez veya havlu ile yumuşak hareketlerle silinmelidir.
- uGöbek bağı 7-14 gün içinde kuruyarak düşer, bu süre içerisinde bebek göbek ıslatılmadan yıkanabilir.
Yenidoğana Doğum Sonu Hastanede Uygulanan Taramalar, Aşı ve İlaçlar
- uYenidoğan taraması (Topuk Kanı)
- uYenidoğan işitme taraması
- uK vitamini uygulaması
- uHepatit B aşısı
EMZİRME
- uDoğumdan ilk yarım saat veya bir saat içinde bebeği emzirmeye başlanmalıdır.
- uİLK 6 AYDA BEBEKLERE SADECE ANNE SÜTÜ VERİLMELİDİR.
- u6 aydan sonra bebek için uygun ek besinlere başlanmalıdır.